Sprekende gevels 1850 – 1940

Halverwege de negentiende eeuw bereikte de industriële revolutie het land en ook de oude handelsstad Amsterdam. De economie groeide onstuimig, mede gestimuleerd door de opbrengsten van de koloniale handel. De bevolking groeide van 225.000 zielen in 1850 naar 510.000 (1900) en 800.000 (1940). De stad werd voor het eerst sinds de zeventiende eeuw weer uitgebreid. Het was ook een tijd van modernisering op tal van gebieden. Trein, trams, schoon drinkwater, elektriciteit, telefonie. In ziekenhuizen, eerder de facto sterfhuizen, kon je nu daadwerkelijk genezen worden. Het stadsbestuur ging zich met steeds meer maatschappelijke onderwerpen bemoeien. De kwaliteit van het openbare onderwijs verbeterde; brandweer en politie werden gemoderniseerd. De gemeente bouwde enkele tientallen badhuizen. Welgestelde Amsterdammers zorgden voor filantropische woningbouw. De wat minder bedeelden verenigden zich in woningbouwverenigingen en in levensmiddelencoöperaties. Allerlei particuliere organisaties probeerden het volk te verheffen.
Op veel plekken in de stad herinneren teksten op gevels aan die vernieuwingen en moderniseringen. In de lezing zal een groot aantal ‘sprekende gevels’ aan bod komen.

Organisatie: afdeling Oost